ৰক্তচাপ কি? Blood Pressure
সাধাৰণ পদাৰ্থ বিজ্ঞানত চাপ হৈছে প্ৰতি একক ক্ষেত্ৰফলত প্ৰয়োগ কৰা বল। ৰক্তচাপে ৰক্তবাহী নলী, ধমনী আৰু শিৰাৰ বেৰৰ ওপৰত তেজ চলাচল কৰি প্ৰয়োগ কৰা বল জুখিব পাৰে। ৰক্তচাপৰ জোখে হৃদযন্ত্ৰই কাম ভালকৈ কৰিছে নে নাই কব পাৰে।
চিষ্টোলিক চাপ (উচ্চ মান):
ইয়াৰ দ্বাৰা হৃদস্পন্দন হ’লে ধমনীত চাপ জুখিব পাৰি। সংকোচনৰ সময়ত হৃদযন্ত্ৰই প্ৰয়োগ কৰা সৰ্বোচ্চ বলৰ পৰিমাপ।
ডায়েষ্টোলিক চাপ (নিম্ন মান):
হৃদস্পন্দনৰ মাজত, যেতিয়া হৃদযন্ত্ৰ ৰৈ থাকে আৰু পুনৰ তেজ ভৰাই থাকে, তেতিয়া ধমনীত থকা চাপৰ জোখ।
ৰক্তচাপৰ মান কি সূচায়?
স্বাভাৱিক ৰক্তচাপ:
- চিষ্টোলিক চাপ: ১২০ মিলিমিটাৰ পাৰা চাপৰ তলত
- ডায়েষ্টোলিক চাপ: ৮০ মিলিমিটাৰ পাৰা চাপৰ তলত
কি কৰিব লাগে: নিজৰ সুস্থ জীৱনশৈলী বজাই ৰাখক।
উচ্চ ৰক্তচাপ:
- চিষ্টোলিক চাপ: ১২০ৰ পৰা ১২৯ মিলিমিটাৰ পাৰা চাপ
- ডায়েষ্টোলিক চাপ: ৮০ মিলিমিটাৰ পাৰা চাপৰ তলত
কি কৰিব লাগে: সুস্থ জীৱনশৈলী বজাই ৰাখক।
প্ৰথম ঢাপ stage-I উচ্চ ৰক্তচাপ:
- চিষ্টোলিক চাপ: ১৩০ৰ পৰা ১৩৯ মিলিমিটাৰ পাৰাপাৰচ
- ডায়েষ্টোলিক চাপ: ৮০ৰ পৰা ৮৯ মিলিমিটাৰ পাৰাপাৰচ
কি কৰিব লাগে: সুস্থ জীৱনশৈলী বজাই ৰাখক বা গ্ৰহণ কৰক, আৰু প্ৰয়োজন হ’লে স্বাস্থ্যসেৱা পেছাদাৰীৰ সৈতে ঔষধৰ বিষয়ে কথা পতাৰ কথা চিন্তা কৰক।
প্ৰথম ঢাপ stage-I উচ্চ ৰক্তচাপ:
- চিষ্টোলিক চাপ: ১৪০ মিলিমিটাৰ পাৰাপাৰচেণ্ট বা তাতকৈ অধিক
- ডায়েষ্টোলিক চাপ: ৯০ মিলিমিটাৰ পাৰাপাৰচেণ্ট বা তাতকৈ অধিক
কি কৰিব লাগে: সুস্থ জীৱনশৈলী বজাই ৰাখক বা গ্ৰহণ কৰক, আৰু প্ৰয়োজন হ’লে একাধিক ঔষধৰ বিষয়ে স্বাস্থ্যসেৱা পেছাদাৰীৰ পৰামৰ্শ লওক।
উচ্চ ৰক্তচাপৰ বিপদকালীন সময়:
যদি আপোনাৰ ৰক্তচাপ ১৮০/১২০ মিলিমিটাৰ পাৰাপাৰচতকৈ অধিক হয়, তেন্তে ইয়াক উচ্চ ৰক্তচাপৰ জৰুৰীকালীন অৱস্থা বুলি গণ্য কৰা হয়, আৰু আপুনি তৎক্ষণাত চিকিৎসকৰ সহায় ল’ব লাগে।
- হৃদযন্ত্ৰৰ সমস্যাৰ মূল্যায়নৰ বাবে ৰক্তচাপৰ সঠিক জোখ-মাখ অতি প্ৰয়োজনীয়।
- নিয়মিত নিৰীক্ষণ আৰু জীৱনশৈলীৰ সালসলনিয়ে ৰক্তচাপৰ অনুকূল মাত্ৰা বজাই ৰখাত উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰে।
যদি আপোনাৰ উচ্চ ৰক্তচাপ আছে?
আপোনাৰ পেছাদাৰী চিকিৎসকৰ সৈতে সদায় যোগাযোগ ৰাখক।
জীৱনশৈলীৰ পৰিৱৰ্তন:
খাদ্য: হৃদযন্ত্ৰৰ বাবে স্বাস্থ্যকৰ খাদ্য গ্ৰহণ কৰক, যেনে DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) ইয়াত ফল-মূল, শাক-পাচলি, গোটা শস্য, চৰ্বিহীন প্ৰটিন, আৰু কম চৰ্বিযুক্ত দুগ্ধজাত সামগ্ৰীৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া হয় আৰু লগতে ছডিয়ামৰ পৰিমাণ হ্ৰাস কৰা হয়।
ব্যায়াম: নিয়মিত অনুশীলন কৰক। প্ৰতি সপ্তাহত কমেও ১৫০ মিনিট মধ্যমীয়া তীব্ৰতাসম্পন্ন ব্যায়ামৰ লক্ষ্য ৰাখক। দৌৰা খোজকাঢ়া আদি কৰিব পাৰে।
ওজন : সুস্থ ওজন বজাই ৰাখক। অতিৰিক্ত ভাবে থকাওজন কমালে ৰক্তচাপ যথেষ্ট উন্নত হ’ব পাৰে।
মদ্যপান সীমিত কৰক আৰু ধূমপান ত্যাগ কৰক: অত্যধিক মদ্যপান আৰু ধূমপানে ৰক্তচাপ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। মদ্যপান সীমিত কৰক আৰু ধূমপান বন্ধ কৰক।
মানসিক চাপ হ্ৰাস: ধ্যান, গভীৰ উশাহ-নিশাহ বা যোগাসনৰ দৰে মানসিক চাপ হ্ৰাস কৰা কৌশলৰ অভ্যাস কৰক।
আপোনাৰ ৰক্তচাপ নিৰীক্ষণ কৰক: নিয়মিতভাৱে ঘৰতে নিৰ্ভৰযোগ্য ৰক্তচাপ নিৰীক্ষক ব্যৱহাৰ কৰি ৰক্তচাপ পৰীক্ষা কৰক। এখন বহীত লিখি ৰাখক আৰু আপোনাৰ স্বাস্থ্যসেৱা প্ৰদানকাৰীক দেখুৱাব।
ছডিয়ামৰ পৰিমাণ হ্ৰাস কৰক: প্ৰতিদিনে ২,৩০০ মিলিগ্ৰামতকৈ কম(প্ৰায় এচামুচ) নিমখৰ ব্যৱহাৰ কৰক। খাদ্যৰ পেকেটত থকা লেবেল পঢ়ক আৰু কম ছডিয়ামযুক্ত বিকল্প বাছি লওক।
যঠেষ্ট পানী খাওক: সুস্থ ৰক্তচাপ বজাই ৰখাৰ বাবে সঠিক হাইড্ৰেচন অতি প্ৰয়োজনীয়। প্ৰচুৰ পৰিমাণে পানী খাব লাগে।
কেফেইন সীমিত কৰক: মধ্যমীয়া কেফেইন সেৱন সাধাৰণতে নিৰাপদ যদিও অত্যধিক সেৱনে সাময়িকভাৱে ৰক্তচাপ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে। কফি, চাহ, এনাৰ্জি ড্ৰিংক সেৱনৰ প্ৰতি সচেতন হওক।
ভালদৰে শুব: প্ৰতি নিশা ৭ৰ পৰা ৯ ঘণ্টা মান টোপনিৰ লক্ষ্য ৰাখক। বেয়া টোপনিয়ে উচ্চ ৰক্তচাপত অৰিহণা যোগাব পাৰে।
মনত ৰাখিব যে উচ্চ ৰক্তচাপ থকা ৰোগীৰ সুষ্কঠতা এটা দীৰ্ঘম্যাদী প্ৰতিশ্ৰুতি। আপোনাৰ নিৰ্দিষ্ট প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি ব্যক্তিগতকৃত পৰিকল্পনা তৈয়াৰ কৰিবলৈ স্বাস্থ্যসেৱা পেছাদাৰীৰ সৈতে পৰামৰ্শ কৰক। নিয়মিতভাৱে নিৰীক্ষণ আৰু জীৱনশৈলীৰ পৰিৱৰ্তন কৰাটো ৰক্তচাপ সঠিক ৰখাৰ মূল চাবিকাঠি।
What is Blood pressure?
Pressure in general physics is force exerted per unit area. Blood pressure measures the force exerted by circulating blood against the walls of blood vessels, arteries and veins. Measurement of this parameter indicates cardiovascular health.
Systolic Pressure (Higher Value):
This measures the pressure in the arteries when the heart beats. It is a measure of maximum force exerted by the heart during contraction.
Diastolic Pressure (Lower value):
This is a measure of the pressure in the arteries between heartbeats, when the heart is at rest and refilling with blood.
What Blood Pressure value indicates?
Normal Blood Pressure:
- Systolic Pressure: Below 120 mm Hg
- Diastolic Pressure: Below 80 mm Hg
What to do: Maintain your healthy lifestyle
High Blood Pressure:
- Systolic Pressure: 120 to 129 mm Hg
- Diastolic Pressure: Below 80 mm Hg
What to do: Maintain or adopt a healthy lifestyle
Stage 1 Hypertension:
- Systolic Pressure: 130 to 139 mm Hg
- Diastolic Pressure: 80 to 89 mm Hg
What to do: Maintain or adopt a healthy lifestyle, and consider talking to a healthcare professional about medication if needed.
Stage 2 Hypertension:
- Systolic Pressure: 140 mm Hg or higher
- Diastolic Pressure: 90 mm Hg or higher
What to do: Maintain or adopt a healthy lifestyle, and consult a healthcare professional about multiple medications if necessary.
hypertensive emergency
If your blood pressure exceeds 180/120 mm Hg, it’s considered a hypertensive emergency, and you should seek immediate medical help.
Accurate measurement of blood pressure is very much a requirement for evaluating cardiovascular problems.
Regular monitoring and lifestyle adjustments play a significant role in maintaining optimal blood pressure levels.
If you have hypertension?
Always keep in touch with your medical professional means your doctor.
Lifestyle Modifications:
Diet: Adopt a heart-healthy diet, such as the DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) This emphasizes fruits, vegetables, whole grains, lean proteins, and low-fat dairy products while reducing sodium intake.
Exercise: Engage in regular physical activity. Aim for at least 150 minutes of moderate-intensity aerobic exercise per week.
Weight Management:Maintain a healthy weight. Losing excess weight can significantly improve blood pressure.
Limit Alcohol and Quit Smoking:Excessive alcohol consumption and smoking can raise blood pressure. Limit alcohol intake and quit smoking if you haven’t already.
Stress Reduction: Practice stress-reducing techniques like meditation, deep breathing, or yoga.
Monitor Your Blood Pressure:
Regularly check your blood pressure at home using a reliable blood pressure monitor. Keep a record and share it with your healthcare provider.
Attend follow-up appointments with your doctor to assess your progress.
Reduce Sodium Intake: Limit salt consumption to less than 2,300 mg per day(about one teaspoon). Read food labels and choose low-sodium options.
Stay Hydrated: Proper hydration is essential for maintaining healthy blood pressure. Drink plenty of water.
Limit Caffeine: While moderate caffeine intake is generally safe, excessive consumption can temporarily raise blood pressure. Be mindful of your coffee, tea, and energy drink intake.
Sleep Well: Aim for 7 to 9 hours of quality sleep each night. Poor sleep can contribute to hypertension.
Remember that managing high blood pressure is a long-term commitment. Consult with a healthcare professional to create a personalized plan based on your specific needs. Regular monitoring and adherence to lifestyle changes are key to maintaining optimal blood pressure levels.
Dr. Dipjyoti Payeng
Consultant Neurologist
Former Resident Apolo Hospital Chennai.
Ayursundra Superspeciality Hospital.
